Güvenli bir çalışma ortamı sağlamanın en önemli koşulu, olası tehlikelerden arındırılmış temiz ve düzenli bir çevrenin oluşturulmasıdır. İşyerlerinin temizlik ve düzenine çalışanların katılımını sağlayan, organizasyonlarda güvenli bir çalışma ortamı yaratan ve bunun sürekliliğini gerçekleştiren sistematik bir yaklaşım olan 5S uygulaması bu amaçla kullanılan en önemli araçlardan olup, “S” harfi ile başlayan beş Japonca kelimeden (Seiri: Sınıflandırma, Seiton: Düzen, Seiso: Temizlik, Seiketsu: Standardizasyon, Shitsuke: Disiplin) oluşmaktadır. 5S, çalışanların katılımını ve memnuniyetini artıran, iş kazalarının azaltılmasını ve bunların yanı sıra iş verimliliğinin artmasını sağlayan bir uygulamadır.
Her yıl, üye fabrikalarımızdaki iş kazalarının incelenerek analiz edildiği “ÇEİS Üyelerinde İş Kazası İstatistikleri Araştırması”nın sonuçlarına bakıldığında, sektörümüzde meydana gelen iş kazalarının en başta gelen nedenleri arasında “kişinin düşmesi (ayağın takılması vb.)” gelmekte olup, kazalara neden olan tehlikeli durumlar analiz edildiğinde ise, “çalışma alanının tertip ve düzen eksikliği”nin öne çıktığı tespit edildi.
Bu itibarla konuya dikkat çekilebilmesi amacıyla, Çimento Sektörü Dünya İSG Günü Etkinlikleri’nin 2017 yılı teması olarak belirlenen “Çalışma Alanı Düzeni” konusunda ilk aşama olarak, üye fabrikalarımızdaki çalışanların bilgilendirilmesi amacıyla 30 – 31 Mart 2017 tarihleri arasında Sendikamız Merkez Binası’nda bir eğitim organize edildi.
“Düzenliyim Güvendeyim” sloganıyla gerçekleştirdiğimiz İSG Günü Etkinliklerinde, ÇEİS Üyesi çimento fabrikalarında Nisan ayı içerisinde “Çalışma Alanı Düzeni – 5S Eğitimi” kapsamında ekipler oluşturularak ünite bazlı 5S uygulamaları gerçekleştirildi. Yapılan çalışmalar 28 Nisan 2017 tarihinde öncesi ve sonrası fotoğraflarının yer aldığı sunumlar ile anlatılmış olup, iş kazalarının en önemli nedenleri arasında yer alan çalışma alanındaki tertip düzen eksikliğine odaklanıldı.
Etkinlikler kapsamında 745 kişi 1209 saat Çalışma Alanı Düzeni – 5S eğitimi almıştır. Bu rakam etkinliklere katılan 31 fabrika içerisinde ortalama 24 çalışanın 5S eğitimi aldığını göstermektedir. Böylelikle etkinlikler kapsamında 745 kişi, sektörümüz için yeni bir konu olan 5S’e ilişkin olarak 1,8 adam/saat eğitim alarak, konu hakkında farkındalık yaratılmıştır.
Üye fabrikalarımızda gerçekleştirilen etkinliklerde çalışma alanı düzeni – 5S uygulamalarına toplam 423 çalışan dahil olmuştur. Etkinlik kapsamında ekipte yer alan çalışanların 60’ı (%14) alt işveren, 363’ü ise (%86) kadrolu çalışandır.
5S uygulaması sonucunda fabrikalarımızda, toplamda 140.463 kg malzemenin sahalardan uzaklaştırıldığı ve bu kapsamda 81.366 kg malzemenin geri dönüşüme, 59.097 kg’ın ise atık malzeme olduğu belirlenerek fabrikalardan uzaklaştırıldığı görülmektedir. Uzaklaştırılan malzemeler sonrasında toplam 5.411 m2 alan kazanılmıştır.
5S uygulamaları sonrasında takılıp düşme riski %57 oranında ve malzeme düşmesi riski %22 oranında diğer risklere göre daha yüksek değerde ortadan kaldırılmıştır.